Αυθαίρετη θεωρείται μια κατασκευή ή μια χρήση για την οποία, είτε δεν υπάρχει καθόλου οικοδομική άδεια, είτε αν υπάρχει οικοδομική άδεια τότε δεν εφαρμόστηκε ακριβώς όπως προβλέπεται στα εγκεκριμένα σχέδια της πολεοδομίας.
Η νομιμότητα του ακινήτου είναι απαραίτητη προϋποθεση σε περιπτώσεις:
- Σύνδεσης με δίκτυα κοινής ωφέλειας
- Εκτέλεσης εργασιών που απαιτούν Άδεια Δόμησης ή Έγκριση Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας
- Σύνταξης Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου
- Ένταξης σε χρηματοδοτούμενα προγράμματα Ενεργειακής Αναβάθμισης
- Έκδοσης Άδειας Λειτουργίας
- Μεταβίβασης
Με τον Ν. 4495/2017 δίνεται η δυνατότητα ένταξης των κατασκευών και η τακτοποίηση/νομιμοποίηση τους. Η διαδικασία ρύθμισης απαιτεί αυτοψία, αποτύπωση, ενημέρωση του πελάτη, υπολογισμό των προστίμων, σύνταξη των απαιτούμενων μελετών και εκθέσεων και υποβολή του φακέλου.